بشقاب مینا تذهیب 30

ميناكاری شامل چهار مرحله‌ی اساسی است. نخست، شئ مورد نظر با طرح استاد ميناكار توسط مسگر ساخته و پرداخته می‌گردد. در گذشته‌های دور و نزديك بعضاً و به طور محدود از نقره و طلا نيز به‌عنوان بستر ميناكاری استفاده می‌شده است، اما استفاده از فلز مس به دلیل فراوانی، مقرون به صرفه بودن و جذب بهتر لعاب تثبیت شده است.

در دومين مرحله، لعاب‌دهی شئ ساخته شده به شيوه‌ی پاشيدن و يا غوطه‌وری انجام می‌شود و سپس در كوره‌های  سنتی پخته و تثبيت می‌گردد. لعاب‌دهی و حرارت‌دهی در چند نوبت انجام می‌شود تا بستر كاملاً سفيد و صيقلی و براقِ مورد انتظار حاصل شود. برای تثبيت لعاب، حرارتی در حدود 800درجه‌ی سانتيگراد مورد نياز است. در واقع حساس‌ترين و اصلی‌ترين مرحله‌ی تكنيكی ميناكاری كه عامل اسمی اين رشته‌ی هنری محسوب می‌گردد، همين حرارت‌دهی می‌باشد. ميزان مرغوبيت ميناكاری به ميزان وسيعی در همين مرحله سنجيده می‌شود

در مرحله‌ی سوم، استاد هنرمند با طرح‌اندازی انواع طرح‌های نگارگری، شاملِ ختائی، اسليمی، بوم‌رنگی، خط، گره هندسي و… تزيينات متنوعی را در بستر فراهم آمده پديدار می‌نمايد. ظرافت و مرغوبيت هنری در قطعه‌ی مينا در اين مرحله حاصل می‌گردد. هر چقدر كه استاد ميناكار متبحرتر و مجرب‌تر باشد و وقت بيش‌تری را صرف نمايد، اثری نفيس‌تر و مرغوب‌تر توليد می‌شود.

بالاخره در آخرين مرحله‌ بار ديگر نقش‌های آفريده شده با رنگ‌های مينا در حرارتی نزديك به 600 درجه‌ی سانتی‌گراد پخته و در لعاب زمينه تثبيت می‌شود. ماحصل چهار مرحله‌ی مهارت و هنرمندی ميناكاران، شيئی است كه ارزش آن‌را بيشتر ظرافت و دقت در نوع نقش‌و‌نگار پرداخت شده بر آن مشخص می‌كند و پريدگی لعاب و عدم پخت صحيح، آسيب‌های شناخته‌شده‌ی آن می‌باشد.

شرايط اقليمی متفاوت هيچ‌گونه تأثيری در اين هنر اصيل نداشته و تنها آسيبی كه يك كالای ميناكاری شده را تهديد می‌نمايد، «ضربه» است كه موجب پريدگی مينا از روی فلز می‌گردد.